Handboek ‘Thuis in onze kern’
Datum: 12-06-2012
Handboek ‘Thuis in onze kern’ hulpmiddel om sociale cohesie tussen nieuwkomers op het platteland en autochtone inwoners te versterken.
Sociale cohesie is een van de bouwstenen van een vitaal platteland: een omgeving waar het prettig wonen, werken en recreëren is. Het Overijsselse platteland kenmerkt zich, net als vele andere regio’s, door ‘eigen’ normen, waarden en tradities die een belangrijke rol spelen in de lokale samenleving. Voor nieuwkomers uit de stad of een andere provincie zijn deze gebruiken veelal onbekend. Het handboek ‘Thuis in onze kern’, het resultaat van een nauwe samenwerking tussen onder andere Stimuland en de Overijsselse Vereniging van Kleine Kernen (OVKK), geeft dorpsraden, plaatselijke belangen en gemeentes een handvat om nieuwe bewoners op een gastvrije en laagdrempelige manier welkom te heten. De totstandkoming van het handboek is mogelijk gemaakt door financiële ondersteuning van de provincie Overijssel.
Op het platteland komen steeds meer mensen te wonen die van oudsher geen binding hebben met de streek waarin zij zich vestigen. Sommigen houden zich bewust afzijdig van het plaatselijke sociale leven. Toch is het voor het gros eigenlijk geen kwestie van niet willen, maar meer van niet weten hoe en waar. Zij zetten zelf wel stappen om hier achter te komen, maar waarom zou de autochtone bevolking van haar kant hun nieuwe dorpsgenoten niet inwijden in en betrekken bij het dorpse leven? Vanuit deze gedachtegang gingen Stimuland en de Overijsselse Vereniging van Kleine Kernen samen met plaatselijke belangen en dorpsraden in gesprek over het organiseren van welkomstcursussen. Hiervoor werden pilots gehouden in Loo en in IJhorst. De ervaringen en resultaten hiervan zijn verwerkt in het handboek ‘Thuis in onze kern’ waardoor het concept van welkomstbijeenkomsten nu eenvoudig op andere plaatsen binnen de provincie kan worden uitgerold. Het handboek is gratis te downloaden van www.stimuland.nl (projecten – inburgeringscursussen) en kan opgevraagd worden via (0529) 47 81 80.
Praktijkgericht en laagdrempelig
De insteek van de welkomstbijeenkomsten en het handboek is om de lokale energie, cohesie en vitaliteit te versterken via een bijeenkomst voor nieuwe inwoners over het dorp, de gemeente en de omgeving. Dat de bijeenkomst vanuit de lokale bevolking wordt georganiseerd, is een krachtig onderdeel gebleken tijdens de pilots. De insteek van de welkomstbijeenkomst is daarnaast praktijkgericht. Het handboek stelt dorpen en gemeenten in staat het initiatief van welkomstbijeenkomsten laagdrempelig aan te bieden. De welkomstcursussen en het handboek leveren een bijdrage aan het vergroten van de betrokkenheid en participatie van bewoners (deelnemers, organisatoren, inleiders) bij hun eigen fysieke en sociale omgeving, waardoor sociale cohesie en vitaliteit versterkt worden. Dit komt de leefbaarheid ten goede. De kracht van dit concept zit in het mobiliseren van de sociale energie van onderop: lokale bewoners organiseren zelf de cursus en brengen informatie binnen de cursus over aan nieuwkomers.
Inspireren, motiveren en interactie
Bestuursleden van dorpen zijn positief over de opzet van de welkomstbijeenkomst en de bijdrage die dit soort bijeenkomsten kan leveren aan de versterking van de sociale cohesie. De praktijk wijst ook uit dat de welkomstbijeenkomsten zoals beschreven in het handboek garant staan voor gezellige en informatieve avonden die interessant zijn voor zowel nieuwe als autochtone inwoners en dat deze bijeenkomsten de interactie tussen beide groepen aanwijsbaar vergroot.
Minimale inspanning, maximaal resultaat
Bij bestuurders op het platteland is behoefte aan feedback en methodieken over de wijze waarop zij kunnen inspelen op de integratie van nieuwe inwoners in het landelijk gebied. Door de huidige ‘belasting’ van de vrijwilligers en de complexiteit van het onderwerp wordt de uitwerking echter veelal op de lange baan geschoven. Het handboek neemt deze mensen tijd en werk uit handen doordat ook uitnodigingen, persberichten, certificaten en dergelijke in het handboek zijn opgenomen. De tijdsinzet van vrijwilligers en bestuurders kan beperkt blijven door optimaal gebruik te maken van alle bijgevoegde hulpmiddelen.
Permanente aandacht voor integratie en sociale cohesie
Het aantal ‘nieuwe inwoners’ op het platteland zal naar verwachting de komende jaren blijven toenemen. Deze dynamiek vraagt om permanente aandacht voor het onderwerpen ‘integratie’ en ‘sociale cohesie’. Stimuland verwacht dan ook dat het handboek in de nabije toekomst op meerdere plaatsen binnen de provincie Overijssel gebruikt zal gaan worden.
