Jan Ebeltjes: BRULFTE - ‘k Had pas ’n brulfte
Datum: 10-05-2017
‘Noh,’ heur ik oe zegg’n, ‘wat zol det, hè’j nie wat aans te dramm’n?’
Kalm an, loat mie eers is è’m uutproat’n veurda’j van oe ofbekt.
’n Moand of wat terugge roll’n der ‘n kaarte bie mie op de matte met ’n uutneudiging veur ’n brulfte van ’n achternichte. Um eerluk te wè’n, ik kon der wel op spiej’n.
Nie zozeer op de achternichte, wel op de brulfte.
Gelukkig bint de meeste brulftes de leste vie’mtwintig joar an mie veurbie ‘egoan. ‘k Had altied ’n zeer’n kop of ’n belangriek’n ofspraak wat ik nie kon verzett’n. Ik mut niks van brulftes hemm’n, veural det geouwehoer ’s oams stiet mie eumeunig teeg’n. Bie oons in de femilie hadd’n wie vrogger ’s oams van die vaste ritueel’n, ik kan der nog wakker van ligg’n, ech woar.
Keal, ’t was mangs net o’j met mekaar in ’n inrichting zaat’n.
Het geduvel begun vake al met ’t welkomslied veur het bruidspaar, vake bedach deur tante Siene uut Riessen. De teksten sleu’n de plaank’n kats mis en passen ok veur gin meter op de wieze van ‘Al in een blauw geruite kiel’ of Gezang 128 as ’t wat religieuzer mos wè’n. En ’t bruidspaar steu dan met troan’n in de oog’n te luuster’n, diepe ‘eroerd. Volgens mie had die ontroering völle meer te maak’n met de rekkening van de brulfte den binn’n ’n wekke betaald mos wonn’n.
En dan den feestgids, bie ’t lèzen ha’j de teen’n vake krom in de schoen’n stoan. Ie konn’n der vergif op innemm’n, op bladziede twee steu altied ‘Wist u dat…?’ Nee, ik wis ‘t nie en wol ’t nie weet’n ok. Goa toch hen, asof het mie wat interesseer’n dat Hendrik bange veur spinn’n was en Annie ’n buurjong’n met ’n stofzoegerslange in ’n nekk’n had ‘ehouw’n.
En dan det kinderachtige gedoe met ‘n ‘bruiloftsreglement’, ’t was mangs net o’j met ’n kleuterklasse op pad waar’n. Zinn’n as: ‘Na afloop zijn er kruiwagens beschikbaar om de gasten naar huis te rijden.’O, o, wat ’n humor, ie kwaam’n toch nie meer bie van ’t lachen.
Noa de koffie en ‘t gebak duur’n ‘t nie lange of tante Siene (nöst tekstdichter ok ceremoniemeester) kondigen ‘t optreed’n an van de breurs, zusters en angetrouw’n van de bruid. Noe mu’j nie denk’n dat zo’n optreed’n veur het bruidspaar en oons een verrassing was. Hemaol nie, starker nog, wie wussen precies wat er zol komm’n, het ABC-spel. Keal, wat ’n kinderachtig geouwehoer. ’n Oldsen breur van de bruid slepp’n ‘n mud eerpels ’t podium op en zè: ‘De A is van aardappels die de bruid niet lust maar wel patat, hahaha!!’ Vervolgens lag de hele zaale (al dan nie verplicht) dubbel van ’t lachen. ’n Schoonzuster kwam met ‘n blik boon’n anzett’n en zè: ‘De B is van bruine bonen waar je last van kunt hebben!’ De zaale kwam dan nie meer bie. En zo ging de femilie ’t hele alfabet of en bie ‘De X is van niks’ snikk’n de zaale het uut. Wat ’n wille, wat ’n wille. En noa de ‘Z’ ( van Zhampoo) zat ’t bruidspaar mooi met de eerpels en boon’n te holl’n, ze mossen ma zien hoe ze ’n kroam in huus kreeg’n.
Zo’n half uur noa het ABC-spel ging ‘t lich in de zaale uut.
Nie dat de stopp’n waar’n deur’ebraand of zo, nee, tied veur ‘de levensloop’ van ‘t bruidspaar, met dia’s. Joa, ie lèst het goed, met dia’s. De olders van ‘t bruidspaar hadd’n ’t hele lè’m van de wichter niet alleen op de rieje, ma ok, op verzuuk en met hulp van tante Siene, op rijm ‘ezet.
En doar ging ’t hen, Annie M.G. Schmidt was er niks bie.
‘Hep, hep, hep,
hier zien jullie Hendrik op de step,
o wat kon hij toch goed steppen
en van het huis naar de winkel reppen.’
Doarnoa ging ‘t vake mis umdat de dia’s op ’n kop of op ’n verkeerde volgorde in ’n projector zaat’n.
Ma noa wat geknooi ging ’t dan weer hen:
‘Annie ging naar de huishoudschool
en leerde poetsen en naaien.
Zij kon ook goed jongens paaien,
(‘d hele zaale weer dubbel van ’t lachen)
maar Hendrik was toch haar idool.
Noa de lèm’sloop van ’t bruidspaar had ik altied ‘n woeste behoefte um op huus an te goan. ‘k Had ‘t dan al hemoal ‘ehad, ma uut goed fesoen blee’j dan toch ma zitt’n. Ma ’t was ofzien, det kan ‘k oe wel vertell’n.
’n Gloepensen hekel had ik an ‘stukjes’.
Ie mut toch wel kats de weg kwiet wè’n a’j as kammeröre, verkleed as smurfen, de vogeltjesdans goat uutvoer’n? Of as vieftigplussers met allene ‘n zwembokse an (en ’n boek op de kniej’n) de ‘Macarena’ goat daansen? De vrouw’n vunn’n ‘t vake prachtig en gill’n het uut: ‘Holt op, holt op, ik doe ’t zowat in de bokse!’ ’t Is warkeluk te gek um van te proat’n.
De brulftes met muziek waar’n wel wat angenamer.
Ma ’n groot deel van oonze femilie is nogal streng kalfinisties an’eleg, dus brulftes met muziek waar’n meer uutzondering dan regel. Ma toch, noadat nichte Geertje de bend ‘Graatz en de Rampestampers’ had loat’n komm’n was ‘t hekke van ’n dam, op ’t leste leut zo’n bitje ieder bruidspaar ’n bend anrukk’n en ko’j ok daansen. De Kalfinist’n mossen doar niks van hemm’n, völle ging’n veur de muziek al op huus an. De gematigde Kalfinist’n bleem’n zitt’n ma distansjeer’n zich wel van ’t Sodom en Gommora op de daansvloere, ze ging’n der met de rugge hen zitt’n.
Joa, de daansvloere, det was wat.
’n Noadeel van ’n bend is da’j as bruidspaar as eerste de daansvloere op mut veur de openingsdans. ‘t Daansen zit bie oons absoluut nie in de femilie, dus ’n poar wekke veur de brulfte mos ’t het bruidspaar op daansles. Noa wat kepotgetrapte teen’n en zere skenn’n konn’n de meest’n op de dag van de brulfte wel ’n walsje. En doar ging ’t dan hen, ’t zweet blaank veur ’n kop. Noa ’t walsje ging’n ze rap weer zitt’n, stelt oe toch is veur dat Graatz ’n tango in zol zett’n. Ma met ’t walsje hadd’n ze ’t peerd wel an ’t driet’n ‘ekreeg’n, de kammeröre en de kollega’s van ’t wark konn’n wel daansen en nie zo’n bitje ok. Het duur’n ma è’m en ’t dak ging erof.
Rond tien uur ’s oams, as de kammeröre ‘n skoer draank op hadd’n, wönn’n het bruidspaar op ’n stoel ‘ezet. Tante Siene gaf Graatz dan ’n teek’n dat hij ‘Zij leve hoog’ in mos zett’n.
’t Ging een keer zo hoge dat de bruid dwars deur ’t plafond hen zeil’n en later ok nog met ’n zeer’n kop met mos doen an de pollenèze. Ok zoiets, det gehos achter mekare an, schei uut.
‘k Heb wel is met’edoan an de pollenèze, ‘k wönn’n der toe ‘edwung’n, zelfs de Kalfinist’n mossen der an geleum’n. Der was gin ontkomm’n an. En doar ging ’t dan hen, deur de gang, kökk’n, de zaale weer in en der weer uut. As ter ’n hoop volk was ko’j gin kaante op, dus week de pollenèze op zo’n moment uut noa buut’n. Tien menuut’n later zat ie weer op ’n stoel, kold tot op ’t bot en met ’t schaamrood op de kaak’n.
En hoe de femilie der bie leup, ok zoiets.
Deur de wekke zo’j ze gin cent geem’n, ma op ’n brulfte…
De vrouw’n hadd’n de rugge bloot tot op ’t gat, foj, ie wissen nie woar a’j kiek’n mossen. Later veraander’n det, toen hadd’n ze de rugge dichte en van veur’n kroam zo’n bitje tot op ’n navel lös, dan wis ie wel woar a’j kiek’n mossen. De Kalfinist’n ok, ma det è’m terzijde.
Keal, wat dwaal ik weer of.
‘k Had ‘t oaver ’n achternichte den pas is ‘etrouwd.
En joa, ik bin noar de brulfte ‘ewes, ik kon der nie onderuut komm’n.
‘k Heb nog wel è’m oaverwög’n ’n band van mien auto lek te stekk’n, ma eerluk gezegd ging mie det toch iets te verre. Dus teeg’n neeg’n uur ’s oams toch ma de kaante van ’t bruidspaar op.
Noadat ik ’t bruidspaar had fielseteerd leup ik de zaale in.
Ik zag dat ter gin bend was. ‘k Had det wel ’n bitje verwach, de helfte van ’t bruidspaar kump uut ’n gebied hier in de buurte waor ze ’n eumeunigen hekel an muziek hebt.
Mien jongste breur Hans was ter ok met de vrouwe en wichter, ‘k bin mooi bie hun an de toafel goan zitt’n. Ik keeke is rond en ik mut zegg’n dat de jeugd der keurig bieleup, heel wat aans dan vrogger met det lösse spul an de veur- of achterkaante of met ’n split tot onder ’n oksel. Nee, petje of veur de jeugd, keurig, zo goa’j noa de karke en zo goa’j noa ’n brulfte.
Op ’t moment dat ’n ober mie vreug wa ‘k wol drink’n kwaam’n Hendrik en Annie binn’n. Ondertussen bin’t Hendrik en Annie ok al dikke in de vieftig, ma Annie dut er alles an um zich jonger veur te doen, net as zovölle aandere vieftigers.
En och lieve tied, Annie had veur dizze geleeg’nheid ’n zwart leer’n bokse an‘etrökk’n waor ’j met gemak met drie man inkonn’n. An’etrökk’n is misschien wat zwak uut’edrukt, volgens mie was Annie der ’s monn’s vanof de kökk’ntrappe in ‘esprung’n, zo strak zat det ding. Het was gin gezichte. Tot oavermaat van ramp kwaam’n Hendrik en Annie bie oons an de toafel zitt’n.
‘Foj Jan,’ zè Annie teeg’n mie, ‘det is lange ‘eleen, wat heb ie ’n oal’n kop ‘ekreeg’n.’
‘Joa,’ sneer’n ik terugge, ‘ie hebt luu die van bòm’n older wodt en luu die van onder breder wodt.’
Zo, det kon zie in ’n zak van heur leer’n bokse stekk’n.
Tied’n veraandert, brulftes ok.
Ik zag ’n jong’n achter ‘n balie kroep’n en ’n microfoon pakk’n.
Det zol vaste de ceremoniemeester wè’n den het welkomslied zol ankondigen.
Ik pakk’n de feestgids van de toafel woar wel ‘Wist je dat’ ma gin welkomslied in steu of’edrukt.
Begint mie den jong’n achter de balie toch te schreeuw’n za’k oe vertell’n, ik mèn’n toch vaste dat ter braand was. ‘Was det dà?’ vreug ik Hans. ‘Det is een Diedjee,’ zè Hans, ‘den pröt plaat’n an mekaar vaste.’ Ah, zo’n bitje ’t zelfde as bie ‘n geheim’n zender, dus ging ik ter nog è’m vanuut dat de eerste plaate wel van Korry Konings zol wè’n, ‘Mooi was die tijd’ of zo. Niks mooi, der kwam ’n kabaal op mie of woar ik bange van wönn’n. ‘Wat lawaai, of nie?!’ schreeuw’n ik noar Annie. ‘Nee!’ schreeuw’n Annie terugge, ‘ie zoll’n ok is met de tied met mutt’n goan!’ en vervolgens sprung Annie de daansvloere op en ging tekeer asof zie ongedierte in heur leer’n bokse had zitt’n. Hendrik schaam’n zich kepot, ikke trouw’ns ok. De jeugd, die op ’t lawaai wat hen en weer steun’n te wiebel’n, keek met blik vol medelied’n noar Annie. Dat zo’n old mènse zo tekeer kon goan.
Noa verloop van tied dreij’n den Diedjee achter de balie ’n plaate van Tina Turner.
De vieftigplussers kwaam’n uut alle hoek’n en gaat’n en ging’n de daansvloere op um doar, net as Annie, kats uut ’t dak te goan. Ik tell’n binn’n ’n minute zes blote rugg’n, acht navels en drie (heurige) oksels. Zelfs de Kalfinist’n, die der noe ok weer waar’n, zaat’n dizze keer met ’t gezichte noa de daansvloere hen en tikk’n zelfs onder de toafel op de moate van ’t lawaai met. Ene kon zich nie langer inholl’n en stort’n zich al hinkel’nd ok in ’t geweld op de daansvloere. Joa, hinkel’nd. Hinkel’n is gin daansen, ie mut natuurluk wel konsekwent bliem’n. De jeugd steu met ofgrijzen noa zovölle gekte te kiek’n, der waar’n der wat die probeer’n hun olders weer an de toafel te krieg’n, ma der was gin beginn’n an. Noa Tina schaakel’n de Diedjee rap weer terugge noar de ‘Rapcore’ en ‘Triphop’ en maak’n de vieftigers weer plaatse veur de jeugd.
’t Bruidspaar was wat vergett’n, det was wel jammer.
Der steu’n gin glazen met sigaar’n, caballero- en camelsiggerett’n op de toafels, vandoar dat völle vieftigplussers buut’n in de költe steu’n te roken. Ma ja, ie kunt nie alles hemm’n.
Den Diedjee kon der wel wat van.
Hij nöm gin moment ruste en dreij’n ’n heel’n oamd dom verdan.
’t Zol bes kunn’n wè’n dat hij ok ’n gloepensen hekel an ’t ABC-spel hef en ok ’n diaveurstelling nie zag zitt’n. Ma ’t zol ok kunn’n wè’n dat de tied’n bint veraanderd.
Ik goa uut van ’t eerste ma hoppe op ’t leste.
Doe ’t hènig an!
Jan
Ps. Um privacy reed’n is ‘n naam van Annie in dit verhaal gefingeerd.
‘k Heb gin zin in trammelant met Herma.
